از کم شروع کنیم

ناکامی ها و مشکلات عدیده در تاریخ آموزش و پرورش ایران (از آغاز نظام مدرسه داری مدرن) باعث شده است که بسیاری از کسانی که با دغدغه ی اصلاح در این حیطه پا می گذارند، به سرعت امید و انگیزه ی خود را از دست بدهند. شاید یکی از علل آن، بی توجهی این افراد به این نکته است که هر تحول بزرگی نقطه ی شروعی کوچک دارد. بسیاری از پیشرفت های چشمگیر در علم و عمل، از حرکتی در ظاهر کوچک ولی بسیار مجدانه و دلسوزانه آغاز شده است. چه بسیار دانشمندان شناخته نشده که با پیگیری یک سلسله پژوهش -که شاید در آغاز چندان برای دیگران جذاب نبوده- انقلاب های عظیم در تاریخ علم رغم زده اند و چه بسیار متفکران دردمند که با طرح یک نظریه، پنجره ای نو به روی جامعه ی خویش گشوده اند.

آموزش و پرورش ایران و جهان هم از این قاعده مستثنا نیست. بسیاری از تحولات بزرگ در این عرصه، تنها با تأسیس یک مدرسه کلید خورده است. مدرسه ی آزمایشگاه جان دیویی، اولین کالج های یسوعیان در فرانسه و تلاش های مادام مونته سوری در تربیت کودکان شهر رم و تورن، همه و همه کارهایی بوده اند در آغاز کوچک مقیاس که در ادامه، تحولات بزرگی در نظام آموزش و پرورش رقم زده اند...

مدرسه ی تک جنسیتی یا مختلط؟ (مقاله ای از انجمن جنسیت و آموزش و پرورش GEA)

پیرو یکی از مطالب پیشین وبلاگ در مورد تربیت مبتنی بر جنسیت، یکی از دوستان سؤال کردند که آیا در سایر کشورها دروس متفاوت برای دخترها و پسرها وجود دارد؟

هر چند ما قرار نیست نظام آموزش و پرورشمان را بر مبنای عملکرد کشورهای توسعه یافته طراحی کنیم، قطعاً استفاده از تجارب آنان لازم است؛ به ویژه این که خواه ناخواه غرب در حوزه ی علوم انسانی هنوز معلم ماست. لذا بر آن شدیم نگاه گذرایی بر تحقیقات انجام گرفته در اروپا و امریکا در مورد تربیت و جنسیت داشته باشیم. 

یکی از منابع - که رنگ و بوی فراتحلیلی دارد (البته نه به معنای روشمند آن)- مقاله ی انجمن جنسیت و آموزش و پرورش GEA درباره ی تفکیک جنسیتی مدارس بود که در ادامه، ترجمه ی دست و پا شکسته ای از آن می خوانیم.

(برای مطالعه ی اصل مقاله: 

رک. http://www.genderandeducation.com/resources/pedagogies/singlesex-coeducation/)

پ.ن: انجمن GEA آن طور که از مطالبش بر می آید، گرایش های فمنیستی دارد و در واقع به دنبال احقاق حقوق زنان است. طُرفه این که همین انجمن، بحث در مورد منافع مدرسه داری تک جنسیتی را پی می گیرد. (البته همان طور که در مقاله خواهید دید، همه ی فمنیست ها موافق مدرسه ی تک جنسیتی نیستند.) قابل توجه دوستان غیر فمنیستی که تفکیک جنسیتی را عامل تبعیض می دانند و تا کوچکترین سخنی از تفکیک به میان می آید، فریاد بر می آورند که وا اسلاماه، وا برابری جنسیتیاه! وا تمدناه! و ...

پس استفاده ی ما از این مقاله نیز قطعاً محدود به برخی جنبه ها مثل تأثیر تفکیک جنسیتی بر پیشرفت تحصیلی دختران خواهد بود و لازم است در مورد جنبه های دیگر که شاید جز در فرهنگ اسلامی یافت نشود در جای دیگر بحث کنیم.

تجربه

وقتی چند وقت با چهارتا بچه ی قد و نیم قد 1 تا 5 ساله، آن هم پسر زندگی کنید، تازه می فهمید این هایی که نشسته اند در مورد تربیت نظریه می دهند بدون این که دو تا بچه داشته باشند چقدر مضحک اند!

قضیه ی آن ها و مایی که چشممان به نظریاتشان است، مانند آن کسی است که در بیابان نشسته بود ماهی می گرفت؛ به او گفتند: دیوانه ای؟ به یک نفر که کمی آن طرف تر نشسته بود اشاره کرد و گفت: اگر من دیوانه ام، پس این بابایی که نشسته منتظر من که ماهی هایم را بخرد چیست؟!

البته هیچ نظریه پرداز واقعی از تجربه ی سر و کله زدن با کودکان بی بهره نبوده ولی بعضا این سر و کله زدن در حد کار پژوهشی بوده نه مصداق "زندگی کردن".

آن هایی که بچه دارند این مطلب را خوب می فهمند. آن هایی هم که ندارند اکیداً توصیه می شود خود را از این تجربه محروم نکنند!