دغدغه های تربیت

فضایی خودمانی برای طرح دغدغه های تربیتی

دغدغه های تربیت

فضایی خودمانی برای طرح دغدغه های تربیتی

دغدغه های تربیت

«لأن یهدی اللهُ بک رجلاً واحداً خیرٌ لک مما طلعَت علیه الشمس _ اگر خداوند به دست تو یک نفر را هدایت کند، برای تو از هر آنچه خورشید بر او می تابد برتر است.» (رسول اکرم صلی الله علیه و آله)
آدمی، حاصل تربیت است و تنها تربیت است که از بنی آدم، انسان می سازد.
جامعه، محصول تربیت تک تک اعضای آن است و مشکلات آن، ناشی از عدم تربیت صحیح.
بر آنیم تا با فراهم آوردن فضایی دوستانه، اندکی بیش از پیش به این بحث اساسی بپردازیم، رهنمودهای بزرگان این عرصه را نقل کنیم و نظرات و دغدغه های تربیتی خود و شما را به بحث بگذاریم. باشد که جرقه هایی در اذهانمان بیفتد و آتش عشق به تربیت و تعلیم، این شغل مقدس پاکان، در ما شعله ور تر گردد.

google+
آخرین نظرات

شکل گیری حب و بغض (کنه تربیت دینی 2)

چهارشنبه, ۱۳ فروردين ۱۳۹۳، ۰۵:۲۴ ب.ظ

اخیراً با گروهی دانشجو و طلبه به یک منطقه ای روستایی رفته بودیم و برای تعدادی دانش آموز دبستانی کلاس هایی داشتیم. تجربه ی زیبا و مفیدی بود و برای من یک دوره کارآموزی تربیتی. 

خوب یادم می آید قبل از شروع کلاس ها، با سایر مربیان، مختصری درباره ی دغدغه ای که در مطلب کنه تربیت دینی به آن اشاره شد، صحبت کردم. این که شاید تربیت دینی صحیح مخصوصاً برای کودکان، چیزی غیر از آموزش مفاهیم مذهبی به معنای رایج آن باشد؛ این که شاید القای روحیه ی نظم باوری و ایجاد ملکه ی احترام، مهم تر از آموزش شعر "من بچه شیعه هستم" و "اصول دین" باشد و ... در سراسر دوره هم بخش مهمی از دغدغه هایم این بود که چگونه باید مباحثی از اخلاق و آداب را در یک دوره ی دو هفته ای برای بچه های دبستانی جا انداخت. اما حضور افراد با تجربه مانع از آن بود که ما ایده های خام خود را روی بچه های طفل معصوم پیاده کنیم؛ لذا، آن چه در عمل اتفاق افتاد، چندان به اولویت های من نزدیک نبود: اجرای سرود من بچه شیعه هستم (!) و دو سرود مذهبی دیگر، داستان زندگی پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله، کاردستی و نقاشی مذهبی و ... (البته سعی شد در قالب داستان و کاردستی، بعضی مفاهیم اجتماعی مانند احترام و محبت به دیگران و روحیه ی علاقه به تمیزی و عمران روستا نیز منتقل شود.)

با این که هنوز بر لزوم بازنگری در تربیت دینی تکیه دارم، همراهی با اساتید در این سفر نکته های بسیاری به من آموخت و مطالب مهمی را به من یادآوری کرد. از آن جمله باید به اهمیت جهت دهی به گرایش های متربی یا ایجاد حب و بغض های صحیح اشاره کرد. در ادامه توضیحی در این باره ذکر می شود.

دوره ی کودکی، دوره ی شکل گیری علاقه هاست. و می دانیم که تربیت کامل باید ناظر به هر سه بعد بینش، گرایش و کنش باشد. اگر دل فرد در خردسالی به سمت آن چه که باید گرایش پیدا کند، پرورش او بر مبنای آن محبت آسان می گردد. از منظر ما، مهم ترین حب، دوست داشتن اولیای معصوم خدا علیهم السلام و مهم ترین بغض، دشمن داشتن دشمنان آنان است که: لا حبیب إلا هو و أهله. اگر حب اهل بیت در دل کسی باشد و او آن ها را به عنوان الگوهایی دوست داشتنی بشناسد، بخش مهمی از کمال را پیموده است. (چرا که آنان به غایت انسانیت رسیده اند و رؤوس هر ارزشی که بخواهیم به فرد آموزش دهیم در سیره ی آنان قابل بازیابی است)

نباید فراموش کنیم که اگر ما در شکل دهی الگوهای عاطفی کودک اقدام نکنیم و آن را به تعویق بیندازیم، دیگران بی کار ننشسته اند و از طرق مختلف محبوب های مطلوب خود را در دل کودک به وجود می آورند. سیل تبلیغات رسانه ای (از طریق کارتون ها و اسباب بازی ها و لوازم التحریر و ...) به هیچ وجه اجازه نمی دهد خانه ی دل کسی از محبوب ها خالی بماند؛ لذا سادگی است اگر با اقتدا به روسو بگوییم هنر مربی در تربیت، ایجاد یک حصار دور کودک و پرهیز از هر گونه آموزش است. (نگاه کنید به: امیل، ژان ژاک روسو) رعایت تدریج و پرهیز از صراحت مخرب در تربیت دینی اصل مهمی است؛ ولی این اصل نباید ما را از ایجاد بایسته های عاطفی و مصونیت افزایی در برابر تهدیدهای عاطفی غافل کند.

نظرات (۳)

سلام
مطلبتون خوب بود ولی من آخرش متوجه نشدم شما تو اون روستا به اهدافتون رسیدید یا متوجه شدید که برای رسیدن به هدفتون باید روشتون رو عوض کنید.
من به عنوان یک مادر متوجه شدم که تربیت دینی باید همراه با عشق باشه یعنی عشق به خدا، اسلام و ائمه رو در فرزندانمون بپرورانیم بعد هم با تمام توان و بدون کوچکترین مسامحه ای عمل به دستورات دینی رو به بچه ها اموزش بدم هم با آموزش عملیو هم با کارهای فرهنگی ینی از همون اول کودکی لباس پوشیدن بچه نشون دهنده شخصیت مادره و شخصی مادر نشون دهنده شخصیت آینده کودکه به نظر من اونی که دوست داره بچش رو متدین بار بیاره انشاء الله موفق میشه چون هم هدفش مقدسه هم تلاش میکنه هم خدا کمکش میکنه.
اگه می بینیم تو جامعه ما امروزه خیلی ... زیاد شده باور کنید نود درصدش از توخونواده است یعنی اون خانواده ای که بچش رو ساخته باشه دوست و جامعه نمیتونه خرابش کنه .
پس انشاء الله سعی کنیم خانواده ها در تربیتمون کمی بیشتر دقت و تلاش داشته باشیم
ببخشید سرتون رو درد آوردم
پاسخ:
سلام علیکم.
در سفری که رفتیم، بنده با تکیه بر یک سری دغدغه ها (که در مطلب کنه تربیت دینی به آن اشاره شد)، از بعضی اهداف تربیتی مهم (شکل دهی الهی به حب و بغض کودک) غافل بودم و در این سفر به این اهمیت این هدف متذکر شدم. در راستای دغدغه ی اولیه ام فعالیت خاصی انجام نشد ولی در زمینه ی ایجاد محبت الهی، کارهایی در حد وسع انجام گرفت و امید است مؤثر باشد. نمی دانم.
بله، به نظر می آید نقش اصلی در تربیت را هنوز خانواده بازی می کند و این وظیفه ی ماست که امانت های الهی (=فرزندان) رو درست تربیت کنیم و این کار بسیار حساس و نیازمند مطالعه و دقت و تفکر و توسل است. ولی این کار دشوار از بلندهمتان ساخته است؛ که:
من طلب شیءً و جَدَّ، وَجَدَ و من قَرعَ باباً و لَجَّ ولجَ. (کسی که چیزی بجوید و در طلب آن جدیت به خرج دهد، آن را می یابد و کسی که دری را بکوبد و اصرار ورزد، از آن در داخل می شود - حدیث نبوی)
موفق باشید
متاسفانه تربیت دینی در ایران خلاصه شده به ظواهر دینی و حفظیات دینی. الان از هر کسی در خیابان یک سوال دینی برسید به خوبی به شما جواب می دهد. اما ممکن است خودش به آن پایبند نباشد.
حتی تربیت خالی(!) یعنی آموزش را خلاصه کرده اند به رقاص بازی هایی مثل خاله شادونه و غیره. هرجا می گویند کار فرهنگی کردیم برای بچه ها، یقین بدانید رفته اند دو تا عروسک آورده اند و کلی موزیک زده اند بچه را کر کرده اند بعد انتظار داشته اند دو کلام حرف آموزشی را که هدف برنامه بوده بچه بشنود، در مغزش فرو رود و برایش ملکه هم بشود!!!
آموزش و پرورش ما دست کیا افتاده!
  • برات محمد هدایتی
  • سلام. از اینکه در باب مسائل تربیتی مطلب می نویسید خیلی خوشحالم. کار شما عالی ترین سطح فرهنگ سازی است. موفق باشید.
    پاسخ:
    سلام. متشکر.

    "در زیر آسمان هیچ کاری به عظمت انسان سازی نیست." مرحوم علامه کرباسچیان

    ولی ما کجا و انسان سازی و تربیت کجا؟! جریان ما جریان آن موری است که با آب و تاب اندر مهارت ها و فنون شیر ژیان هنگام شکار افاضه می کند!

    بله: تا راه بین نباشی کی راهبر شوی ؟؟!
    ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
    شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
    <b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
    تجدید کد امنیتی